Aktualności

150 lat Muzeum Polskiego w Rapperswilu

23 Października 2020


Muzeum Polskie w Rapperswilu w Szwajcarii obchodzi dzisiaj 150. rocznicę powstania. To jedna z najstarszych polskich placówek kulturalnych poza granicami kraju, z którą Archiwa Państwowe współpracują od blisko dwudziestu lat


Muzeum Polskie w Rapperswilu – Zamek w Rapperswilu w ujęciu współczesnym, fot. S. Pawłowski.

W ramach obchodów jubileuszu 150-lecia, 25 października br. odbędzie się uroczysty wernisaż wystawy planszowej „Wola”- Historia obozu dla Polek w Feldbach (1944-1945)”. Zachęcamy do zapoznania się z już dostępną online wersją ekspozycji na platformie Google Arts & Culture. Wystawa została zrealizowana dzięki inicjatywie Ambasadora RP w Bernie Embassy of Poland in Bern – Iwonie Kozłowskiej z Funduszy Polonijnych pochodzących z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie. Kuratorem wystawy jest Radosław Pawłowski.

Portret założyciela Muzeum, Władysława hr. Broel-Platera
Muzeum Narodowe Polskie (1870-1927) – Portret założyciela Muzeum, Władysława hr. Broel-Platera, Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu.

Muzeum Narodowe Polskie założone zostało w 1870 r. przez emigrantów, uczestników walk dwóch zakończonych klęską powstań narodowych, jako instytucja zabezpieczająca polskie zabytki historyczne i będąca wizytówką polskiej kultury. Twórca Muzeum hr. Władysław Broël-Plater, rozpoczął realizację swojego dzieła w wieku 60 lat przeznaczając na ten cel cały swój majątek. Instytucja miała gromadzić i przechowywać polonika rozproszone podczas zawirowań historycznych.

Wnętrze muzeum.
Muzeum Narodowe Polskie (1870-1927) – Sala portretów historycznych, Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu.

Wnętrze muzeum.
Muzeum Narodowe Polskie (1870-1927) – Galeria III piętro, Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu.

Na przełomie wieków Rapperswil był także centrum życia politycznego polskiej emigracji. W Muzeum pracował m.in. Stefan Żeromski, a odwiedzali je Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka. Honorowym Członkiem Zarządu Muzeum był światowej sławy pianista i kompozytor, mąż stanu i polityk Ignacy Jan Paderewski.

Wnętrze muzeum.
Muzeum Narodowe Polskie (1870-1927) – Galeria I piętro, Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu.

W 1927 r. raperswilskie zbiory biblioteki i archiwum przekazano powstającej w kraju Bibliotece Narodowej, a dzieła sztuki muzeom w Warszawie. W roku 1936 na zamku otwarto Muzeum Polski Współczesnej, popularyzujące wiedzę o Polsce i jej osiągnięciach. Po wybuchu II wojny światowej instytucja przejęła kulturalną opiekę nad 13 tys. internowanych żołnierzy polskich. Dodatkowo w pobliżu Rapperswilu wynajęto willę, gdzie schronienie znalazły kobiety zbiegłe z obozów pracy przymusowej w Niemczech. W 1952 r. utracona została siedziba instytucji. Zbiory, gromadzone od 1936 r., wywieziono do Warszawy. Już dwa lata później powstało jednak Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Polskiego, którego celem stało się reaktywowanie placówki. Muzeum reaktywowano dzięki prywatnemu mecenatowi Juliana Godlewskiego. Większość znajdujących się w nim obecnie eksponatów pochodzi z darów rodzin arystokratycznych i ziemiańskich.

Wnętrze muzeum.
Muzeum Polskie w Rapperswilu (obecna stała ekspozycja) – Sala Polacy w Szwajcarii, fot. W. Walkiewicz.

Wnętrze muzeum.
Muzeum Polskie w Rapperswilu (obecna stała ekspozycja) – Salon romantyczny, fot. W. Walkiewicz.

Archiwa Państwowe od lat współpracują z Muzeum Polskim w Rapperswilu, wspierając działania związane z zabezpieczaniem zgromadzonych w archiwum Muzeum bezcennych materiałów oraz ich popularyzacją. Archiwiści z Polski zaangażowani byli w porządkowanie i ewidencjonowanie zbiorów. Istotnym obszarem współpracy jest również dzielenie się wiedzą ekspercką i rozwój umiejętności zawodowych pracowników Muzeum.