Około 30 000 stron dokumentów (tj. 441 j.a.) dotyczących działalności NSZZ „Solidarność” w okresie od sierpnia 1980 do grudnia 1981 r. zostało opracowanych i udostępnionych dzięki konkursowi Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych”
Opracowane dokumenty z kolekcji „Solidarność – narodziny ruchu”, fot. Andrzej Konopka.
„Solidarność – narodziny ruchu”, to jedna z najcenniejszych kolekcji archiwalnych Fundacji Ośrodka KARTA i Stowarzyszenia „Archiwum Solidarności”. Dokumentuje ona powstanie i działalność NSZZ „Solidarność” oraz działalność innych, niezależnych ugrupowań społecznych i politycznych w okresie od sierpnia 1980 do grudnia 1981 r. W 2003 roku została wpisana na listę UNESCO „Pamięć Świata”.
W ramach realizacji zadania opracowano i udostępniono dopływy do kolekcji. Dzięki temu wzbogaciła się ona o kolejne, unikalne dokumenty, takie jak statuty, oświadczenia, protokoły, projekty uchwał oraz komunikaty pokazujące działalności NSZZ „Solidarność” w różnych miastach Polski i w miejscach pracy. Prace rozpoczęły studia wstępne, które wspólnie przeprowadził zespół Fundacji i Stowarzyszenia. Większość dokumentów dopełniła istniejące już jednostki archiwalne, uformowano również nowe, a wszystkie opisano. Przez cały czas trwania zadania, sukcesywnie opracowywane materiały były udostępniane czytelnikom.
Inwentaryzacja kolekcji „Solidarność – narodziny ruchu” w Otwartym Systemie Archiwizacji, fot. Andrzej Konopka.
Kolekcja „Solidarność – narodziny ruchu” jest podstawą wielu opracowań i artykułów naukowych. Archiwizacja dopływów powiększyła bazę źródłową dotyczącą genezy powstania, funkcjonowania i działalności organizacji.
Dopełniona o nowe dokumenty kolekcja jest udostępniana w czytelni Fundacji. Jej opisy zostały wprowadzone do dostępnej on-line bazy Otwarty System Archiwizacji (osa.archiwa.org), a inwentarz został zamieszczony na stronie Fundacji i stronie Stowarzyszenia „Archiwum Solidarności”.
___
„Wspieranie działań archiwalnych” to konkurs dotacyjny organizowany przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych od 2016 r. ze środków przekazywanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego celem jest udzielenie wsparcia podmiotom wytwarzającym i gromadzącym materiały archiwalne wchodzące w skład ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego. Przyznawane środki pozwalają na realizację projektów z zakresu opracowywania, udostępniania i zabezpieczania materiałów archiwalnych. O przyznanie dotacji Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych ubiegać się mogą m.in. fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kościelne i religijne.
W ramach przeprowadzonych edycji konkursów w latach 2016-2019 dotację otrzymało blisko 100 beneficjentów. Łączna wysokość przekazanych środków wynosi obecnie prawie 4 mln zł.