Dziś obchodzony jest Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych wraz z archiwami państwowymi corocznie wspiera działania związane z ochroną polskiego zasobu narodowego za granicą, głównie poprzez pomoc instytucjom polonijnym we właściwym zabezpieczaniu zbiorów oraz ich udostępnianie i popularyzację.
W ubiegłym roku pomocą objętych zostało 22 instytucji z Europy, Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii. Prace w nich prowadziło 3 konserwatorów i 23 archiwistów zaangażowanych w zabezpieczanie, porządkowanie, inwentaryzację, opracowanie i digitalizację materiałów archiwalnych. Odbyli oni 29 wyjazdów do 20 instytucji, w których aktywnie włączali się także w bieżącą działalność. Pracami w zakresie porządkowania, ewidencjonowania i zabezpieczania objętych zostało 56 zespołów, zbiorów i kolekcji archiwalnych, o łącznym rozmiarze ponad 95 mb. Wyniki prac wprowadzono do baz danych poszczególnych instytucji, a w niektórych przypadkach także do Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej (ZoSIA), dzięki czemu dane dostępne są poprzez serwis szukajwarchiwach.gov.pl.
.png)
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych zakupiła również specjalistyczne opakowania ochronne do przechowywania akt oraz zbiorów kartograficznych i map, które zabezpieczą zbiory Biblioteki Polskiej w Paryżu oraz Polish Music Center w Los Angeles.
Podjęto także działania związane z popularyzacją zasobu archiwalnego partnerskich instytucji polonijnych. Przygotowano międzynarodową konferencję naukową i wystawę poświęconą Ignacemu Janowi Paderewskiemu, która dostępna była dla zwiedzających w przestrzeni otwartej Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy przy ul. Koszykowej od listopada 2019 r. do końca stycznia 2020 r. Na wystawie oraz w towarzyszącym jej wydawnictwie albumowym zaprezentowano niezwykle bogatą i rozproszoną po całym świecie spuściznę dokumentacyjną Paderewskiego – w tym także przechowywaną w 9 instytucjach polonijnych, których przedstawiciele wzięli aktywny udział w konferencji. Wydarzenie zorganizowano pod Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości, a także Patronatem Honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.
Wystawa poświęcona Ignacemu Janowi Paderewskiemu, fot. Marcin Czechowicz.
Wydano także tłumaczenie przewodnika po zasobie archiwum Muzeum Polskiego w Ameryce na j. angielski, dzięki czemu możliwe będzie szersze spopularyzowanie wiedzy na temat zasobu Muzeum oraz roli Polaków w kształtowaniu dziejów USA. Poczyniono też pierwsze działania zmierzające do wydania katalogu map dawnych przechowywanych w Bibliotece Polskiej w Paryżu oraz „Kroniki kompanii żołnierzy polskich w Algierii z lat 1941-1942″, przechowywanej w zasobie Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie.
W ramach projektu pilotażowego Archiwum Akt Nowych zabezpieczono 200 matryc drukarskich, tzw. klocków drukarskich pisma „Weteran” – organu prasowego Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, na których utrwalono zdjęcia żołnierzy polskich. Doświadczenie zdobyte podczas projektu pilotażowego zostanie wykorzystane przy dalszych pracach, którymi będą objęte pozostałe z 1 895 matryc.
