Program UNESCO Pamięć Świata
Celem programu Pamięć Świata jest ochrona, udostępnianie i zwiększanie świadomości znaczenia dziedzictwa dokumentacyjnego. W ramach programu tworzone są trzy rodzaje rejestrów obejmujących najważniejsze zabytki piśmiennictwa:
- lista światowa,
- listy regionalne,
- listy krajowe – w tym lista polska.
Polska w programie UNESCO Pamięć Świata
Na listę światową Pamięć Świata zostało do tej pory wpisanych 17 unikalnych obiektów dokumentacyjnych z Polski. Stawia to nasz kraj na trzecim miejscu w świecie – po Niemczech i Wielkiej Brytanii. Już wkrótce na naszym Facebooku zaprezentujemy te unikalne zabytki piśmiennictwa bliżej.
Nasz kraj był gospodarzem I i VI spotkana Międzynarodowego Komitetu Doradczego Programu Pamięć Świata (1993, Pułtusk oraz 2003, Gdańsk). Podczas I spotkania przyjęto definicję dziedzictwa dokumentacyjnego oraz plan działania na kolejne lata, w którym szczególnie zwracano uwagę na rolę UNESCO w uwrażliwianiu rządów i organizacji międzynarodowych na problem zachowania dziedzictwa dokumentacyjnego.
W 2011 roku w Warszawie zorganizowano IV Międzynarodową Konferencję Programu Pamięć Świata „Kultura – Pamięć – Tożsamość”. W jej efekcie powstała Deklaracja warszawska: Kultura – pamięć – tożsamość – dokument dotyczący ochrony dziedzictwa kulturalnego ludzkości, przechowywanego przez instytucje pamięci, takie jak archiwa, biblioteki i muzea.
Trzy lata później Warszawę odwiedzili eksperci UNESCO. Wynikiem ich prac był tekst przyjętego przez UNSCO w 2015 r. Zalecenia w sprawie zachowania i dostępu do dziedzictwa dokumentacyjnego, w tym dziedzictwa cyfrowego. Jest ono pierwszym i jedynym dotychczas instrumentem prawnym o charakterze globalnym, służącym ochronie dziedzictwa dokumentacyjnego. Nasz kraj aktywnie uczestniczył we wszystkich etapach pracach nad Zaleceniem, nie tylko organizując spotkania ekspertów, ale także inicjując rezolucje Konferencji Generalnej i decyzje Rady Wykonawczej UNESCO.
Polska Lista Krajowa Programu
W 2014 roku zainagurowana została Polska Lista Krajowa Programu Pamięć Świata. Wpisywane są na nią najcenniejsze dokumenty i zbiory, mające szczególne znaczenie dla historii, kultury i tradycji polskiej. Decyzję o wpisie podejmuje Polski Komitet Programu UNESCO Pamięć Świata, któremu przewodniczy dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych.
W dotychczasowych 4 edycjach na Polską Listę wpisanych zostało 58 obiektów. Szczegółowe informacje na ich temat znajdziesz na stronie Listy.
Sympozjum podsumowujące 30 lat Pamięci Świata
Z okazji 30-lecia Pamięci Świata UNESCO zaprasza na sympozjum pod hasłem „30. rocznica programu Pamięć Świata – Twoje okno na świat: Wykorzystanie dziedzictwa dokumentacyjnego do promowania włączających, sprawiedliwych i pokojowych społeczeństw” („30th Anniversary of the Memory of World Programme – Your window to the world: Enlisting documentary heritage to promote inclusive, just and peaceful societies”).
Sympozjum odbędzie się na platformie ZOOM w najbliższy czwartek 27 października br. (w Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego). Języki sympozjum: angielski i francuski. Więcej informacji na temat tegorocznych obchodów, w tym link do rejestracji na sympozjum znajdziesz na stronie UNESCO.
