Aktualności

Konserwacja trzech XVII- i XVIII- wiecznych rękopisów w Zielonej Górze

Kolejne archiwalia uratowane! W ramach konkursu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych” trzy XVII- i XVIII- wieczne dokumenty pergaminowe z zasobu Archiwum Diecezjalnego w Zielonej Górze zostały poddane pełnej konserwacji, opracowaniu i digitalizacji

06 Marca 2024
Konserwatorka pracuje nad czerwoną okładką książeczki.

Kolejne archiwalia uratowane! W ramach konkursu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych” trzy XVII- i XVIII- wieczne dokumenty pergaminowe z zasobu Archiwum Diecezjalnego w Zielonej Górze zostały poddane pełnej konserwacji, opracowaniu i digitalizacji

Realizacja projektu pozwoliła na zabezpieczenie i opracowanie unikatowych dokumentów do historii regionu. Spisane po łacinie rękopisy dotyczą nadań kościelnych na rzecz parafii w Międzyrzeczu (1641 r.), w Babimoście (1646 r.) i w Dąbrówce (wielkopolskiej, 1779 r.). Są to materiały bardzo rzadkie na tym terenie z uwagi na ogromne zniszczenia i straty wojenne pogranicza Dolnego Śląska i Wielkopolski. Oprócz informacji historycznych zawierają także oryginalne podpisy wystawców i świadków. Źródła mogą zainteresować zwłaszcza historyków-regionalistów, historyków kościoła oraz badaczy kancelarii okresu nowożytnego.

Dzięki przeprowadzonym pracom udało się zahamować procesy niszczące archiwalia oraz przywrócić im walory estetyczne. Nad konserwacją obiektów pracowały dyplomowane konserwatorki papieru i skóry Joanna Ogińska i Dominika Przybysz.

Konserwatorki musiały zmierzyć się z zakażeniem mikrobiologicznym rękopisów, ich osłabieniem strukturalnym i mechanicznym oraz silną deformacją pergaminu. Prace objęły przede wszystkim:

  • dezynfekcję,
  • oczyszczenie mechaniczne i chemiczne,
  • naprężenie obleczeń i kart pergaminowych,
  • uzupełnienie ubytków w obleczeniach, okładzinach, kartach pergaminowych i papierowych,
  • podklejenie przedarć,
  • wzmocnienie strukturalne kart papierowych i okładzin,
  • zrekonstruowanie wiązań,
  • konserwację pieczęci oraz oczyszczenie i scalenie sznura pieczętnego.

Następnie pergaminy zostały umieszczone w indywidualnych, atestowanych opakowaniach ochronnych, które zapewnią ich właściwe przechowywanie i ekspozycję.

W ramach projektu przeprowadzono także badania historyczne dokumentów. Rękopisy zostały również zdigitalizowane, a ich cyfrowe kopie wraz z poszerzonym opracowaniem historycznym zostaną w przyszłości udostępnione w serwisie Szukaj w Archiwach.

„Wspieranie działań archiwalnych” to konkurs dotacyjny, dzięki któremu wspieramy ratowanie archiwaliów w różnych zakątkach kraju. Organizujemy go od 2016 r. ze środków przekazywanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W konkursie wyłaniamy najlepsze projekty, obejmujące opracowywanie, udostępnianie oraz zabezpieczanie materiałów archiwalnych z ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego (nieprzechowywanych przez Archiwa Państwowe). O przyznanie dotacji mogą ubiegać się m.in. fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kościelne i religijne.

W ramach kolejnych edycji konkursów, przeprowadzonych w latach 2016-2023, dofinansowaliśmy już 153 projekty. Łączna wysokość przekazanych środków wynosi obecnie około 7,5 mln zł.