Aktualności

Fotografie polskich himalaistów zabezpieczone

Dzięki konkursowi Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych” zakończony został II etap rozbudowy Archiwum Jerzego Kukuczki w Fundacji Wielki Człowiek. W ramach projektu zabezpieczono ponad 4 tysiące fotografii polskich himalaistów!

17 Maja 2024
Album otworzony na zdjęciach portretowych Jerzego Kukuczki.

Dzięki konkursowi Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych” zakończony został II etap rozbudowy Archiwum Jerzego Kukuczki w Fundacji Wielki Człowiek. W ramach projektu zabezpieczono ponad 4 tysiące fotografii polskich himalaistów!

Projekt polegał na opracowaniu, zabezpieczeniu i częściowej digitalizacji materiałów archiwalnych, przekazanych Fundacji przez himalaistów i osoby związane z himalaizmem. Zabezpieczono ponad 4 tysiące fotografii (odbitki, negatywy, diapozytywy), w tym:

  • 1796 zdjęć wykonanych przez Jerzego Kukuczkę,
  • 2086 zdjęć himalaisty Andrzeja Czoka,
  • 439 zdjęć kierowcy ciężarówek wyprawowych w Himalaje Wiesława Lipińskiego.

Fotografie Jerzego Kukuczki to w większości zapis wypraw himalaisty na ośmiotysięczniki. Zostały one odnalezione w zbiorach jego przyjaciół Ryszarda Wareckiego i Zbigniewa Kowalewskiego. To ogromny, dotąd niepublikowany, ani nieopracowany zbiór zdjęć, dokumentujących historię wspinaczek Jerzego Kukuczki na najwyższe góry świata. Wśród nich pojawiają się takie motywy jak: zdjęcia wnętrza buddyjskiego klasztoru w Tengboche (Lhotse, 1979), akcja ratunkowa na lodospadzie Khumbu (Mount Everest, 1980), czy fotografie wykonane w najwyższych partiach Nanga Parbat (wyprawa z 1985 roku).

Zdjęcia w zbiorze Wiesława Lipińskiego dotyczą wyprawy na Noszak w 1976 r. oraz jednej z najsłynniejszych polskich wypraw wysokogórskich na Lhotse w 1979 r. Część materiałów stanowi reporterski zapis kultury i życia krajów, które odwiedzał (Indie, Nepal, Afganistan, Pakistan).

Kolekcja Andrzeja Czoka dokumentuje ogromną część życia wybitnego himalaisty, o którym, ze względu na przedwczesną śmierć na stokach Kanczendzongi w 1986 r., dziś pamięć powoli zanika. Zdjęcia pochodzą m.in. ze wspinaczek tatrzańskich, wypraw w Alpy, Dolomity, Andy Peruwiańskie czy Himalaje i Karakorum.

Realizacja projektu pomogła ocalić od zapomnienia świadectwa historii polskiego himalaizmu i polskich wspinaczy, którzy osiągnęli niebywałe sukcesy w zdobywaniu najwyższych gór świata.

„Wspieranie działań archiwalnych” to konkurs dotacyjny, dzięki któremu wspieramy ratowanie archiwaliów w różnych zakątkach kraju. Organizujemy go od 2016 r. ze środków przekazywanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W konkursie wyłaniamy najlepsze projekty, obejmujące opracowywanie, udostępnianie oraz zabezpieczanie materiałów archiwalnych z ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego (nieprzechowywanych przez Archiwa Państwowe). O przyznanie dotacji mogą ubiegać się m.in. fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kościelne i religijne.

W ramach konkursów przeprowadzonych w latach 2016-2023, dofinansowaliśmy już 153 projekty. Łączna wysokość przekazanych środków wynosi obecnie około 7,5 mln zł.

Nabór do tegorocznej edycji konkursu „Wspieranie działań archiwalnych 2024” został zakończony. Dziękujemy za wszystkie zgłoszenia i zachęcamy do śledzenia informacji o postępach prac i kolejnych naborach.