Aktualności

Spotkania otworzył Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk, odczytując list wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Macieja Wróbla.

– Z głębokim przekonaniem podkreślam istotną rolę archiwów narodowych w demokratycznej i administracyjnej strukturze naszych państw europejskich. Są one nie tylko strażnikami wspólnej pamięci, wiernie przechowującymi dziedzictwo dokumentacyjne naszych historii, tożsamości i kultur, ale także niezbędnymi aktorami w skutecznym i przejrzystym funkcjonowaniu nowoczesnej administracji państwowej. Praca archiwistów podtrzymuje nie tylko ciągłość historyczną, ale także integralność instytucjonalną, odpowiedzialność publiczną i zaufanie społeczne. W tym względzie jestem bardzo dumny z owocnej współpracy między Ministerstwem Kultury a polskimi Archiwami Państwowymi  – napisał w liście minister Maciej Wróbel. –  Wyzwania i szanse stojące przed europejskimi archiwami, od transformacji cyfrowej i zrównoważonego rozwoju po ochronę dziedzictwa dokumentacyjnego w czasach niepewności geopolitycznej, wymagają ścisłej, trwałej i ustrukturyzowanej współpracy między państwami członkowskimi. Tylko dzięki takiej współpracy możemy opracowywać wspólne rozwiązania, budować interoperacyjne ramy i zapewniać najwyższe standardy przechowywania dokumentacji, udostępniania i konserwacji w całej Unii.

Pierwszego dnia wydarzenia w obradach Europejskiej Grupy Archiwalnej (EAG) wzięli udział szefowie i przedstawiciele archiwów narodowych z Unii Europejskiej. Uczestnicy prowadzili intensywne prace nad wdrożeniem Strategii Archiwów Europejskich na lata 2025–2030. Omówiono także kluczowe inicjatywy i projekty mające na celu usprawnienie funkcjonowania archiwów w krajach UE i nowoczesnego zarządzania zasobami archiwalnymi.

– To wydarzenie o ogromnym znaczeniu dla naszej europejskiej społeczności archiwalnej. Omówiliśmy bowiem kompleksową strategię na lata 2025–2030, która ma na celu wdrożenie innowacyjnych rozwiązań i wzmocnienie współpracy między państwami członkowskimi – mówi Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk.

Drugiego dnia uczestników obrad Europejskiej Rady Archiwistów Narodowych (EBNA), powitała na Zamku dyrektor Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk.

Obrady EBNA zostały w dużej mierze poświęcone pracom nad dokumentem statutowym, który ma regulować dalsze działania Rady. Uczestnicy wymienili się również doświadczeniami związanymi z polityką archiwalną w kontekście bezpieczeństwa – zagadnienia szczególnie eksponowanego przez Polską Prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk w przemówieniu otwierającym podkreślił znaczenie bezpieczeństwa zabiorów archiwalnych w kontekście zagrożeń fizycznych, takich jak pożary, powodzie, grabieże, jak i zagrożeń w cyberprzestrzeni, jak cyberataki.

– Ten rok jest specjalny dla Polski. Prezydencja w Radzie UE jest zawsze okazją do kontrybucji w zacieśnianiu współpracy, także międzyarchiwalnej. Tym razem jest to moment, by pokazać naszą wspólnotę w kwestiach bezpieczeństwa zbiorów – mówił dyrektor Pietrzyk. – Dzisiaj rozmawiamy także o tym, jak możemy inspirować dalsze aktywności EBNA i zapewnić, że nasz wspólny wysiłek pozostanie efektywny. Niech to spotkanie będzie kamieniem milowym w kształtowaniu przyszłych inicjatyw i umacnianiu więzi, które wiążą nas jako opiekunów europejskiego dziedzictwa.

Spotkania europejskich gremiów archiwalnych stanowią doskonałą platformę do zacieśnienia współpracy, umożliwiając dialog między państwami członkowskimi UE i kandydującymi oraz wymianę doświadczeń w zakresie nowoczesnego zarządzania dokumentacją i informacją.

Wysoka frekwencja archiwistów z całej Europy to dowód na strategiczny wkład Polski w kształtowanie europejskiej polityki archiwalnej.

– W ramach dyskusji zaprezentowano konkretne inicjatywy, które mają na celu nie tylko rozwój współpracy transgranicznej, ale również wzmocnienie pozycji naszych instytucji w kontekście bezpieczeństwa dokumentacji i nowoczesnych technologii zarządzania zasobami. To był czas intensywnych rozmów, wymiany poglądów i poszukiwania rozwiązań, które mają na celu umocnienie roli archiwów nie tylko  jako strażników naszej historii i kultury, ale także  kluczowego dla funkcjonowania państwa ogniwa administracji państwowej – podsumowuje dyrektor Paweł Pietrzyk.

—

Europejska Grupa Archiwalna (EAG) jest oficjalną grupą ekspercką Komisji Europejskiej, powołaną w 2006 roku, która zrzesza przedstawicieli archiwów państwowych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Spotkania grupy mają kluczowe znaczenie dla wspierania współpracy transgranicznej, wymiany doświadczeń oraz wdrażania innowacyjnych rozwiązań w zakresie zarządzania zasobami archiwalnymi.

Europejska Rada Archiwistów Narodowych (EBNA) organizuje regularne spotkania, które służą wymianie doświadczeń, omówieniu współczesnych wyzwań stojących przed archiwami narodowymi, ukazaniu różnorodnych kontekstów funkcjonowania sieci archiwalnych w Europie oraz promowaniu współpracy przez szefów archiwów narodowych.