Księga dekretów 1589–1595. Sprawy Jarosza Wołłowicza
Podstawą wydawnictwa jest zapisana starannym skoropisem i wspaniale oprawiona, mało znana badaczom księga z końca XVI wieku (przechowywana w zasobie Archiwum Narodowego w Krakowie, w aktach książąt Sanguszków). Należy ona do rozproszonego zespołu Metryki Litewskiej – monumentalnego zbioru dokumentów administracyjno-prawnych, tworzonych przez kancelarię wielkoksiążęcą w latach 1440–1794. To znakomity przykład materialnego dziedzictwa Wielkiego Księstwa Litewskiego i świadectwo kultury kancelaryjnej końca XVI wieku.
Frustra vivit, qui nemini prodest – Na próżno żyje, kto nikomu nie przynosi pożytku – ta łacińska dewiza, wytłoczona na bogato zdobionej oprawie księgi, przyświecała zapewne Jaroszowi (Hieronimowi) Wołłowiczowi herbu Bogoria – litewskiemu urzędnikowi i pisarzowi kancelarii, który sporządził księgę. Ten pochodzący ze znakomitego litewskiego rodu urzędnik w kolejnych latach swojej kariery pełnił funkcje m.in. podskarbiego, podkanclerzego i starosty żmudzkiego. Sprawy zawarte w księdze dotyczą sporów o dobra hospodarskie, kwestie podatkowe, sprawy miast królewskich, duchowieństwa oraz apelacji sądowych.
Sumariusz kupisz w Archiwum Narodowym w Krakowie stacjonarnie oraz wysyłkowo (pisząc maila na adres: sekretariat@ank.gov.pl). Do końca września 2025 roku obowiązuje cena promocyjna 35 zł (cena regularna: 70 zł).
O autorze
Wojciech Krawczuk – Uniwersytet Jagielloński / Archiwum Narodowe w Krakowie
Historyk i archiwista, profesor nauk humanistycznych. Obecnie dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie, kierownik Pracowni Archiwistyki i Metod Kwantytatywnych w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadzi badania w zakresie archiwistyki, dziejów Szwecji, epigrafiki. Autor m.in. syntezy „Metrykanci koronni. Rozwój registratury centralnej od XVI do XVIII wieku” (Kraków 2002), i także „Wierni królowi. Szwedzi i Finowie na uchodźstwie w Rzeczpospolitej Obojga Narodów w pierwszej połowie XVII wieku” (Kraków 2019).
