Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci dr. Tadeusza Gromady, polsko-amerykańskiego historyka i zasłużonego działacza polonijnego, jednego z inicjatorów współpracy Archiwów Państwowych z instytucjami polonijnymi, wieloletniego działacza i prezesa Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce (Polish Institute of Arts & Sciences of America – PIASA)
Tadeusz Gromada urodził się w Passaic, w stanie New Jersey w rodzinie polskich górali. Był uznanym badaczem historii Europy Wschodniej oraz absolwentem uniwersytetów Seton Hall University i Fordham University, gdzie w 1966 roku zrobił doktorat pod kierunkiem prof. Oskara Haleckiego.
Od 1961 roku, przez 50 lat, był związany z Polskim Instytutem Naukowym w Ameryce (PIASA). W latach 1971–1988 pełnił funkcję sekretarza generalnego, od 1991 roku dyrektora wykonawczego PIASA, a w latach 2008–2011 prezesa. W uznaniu jego zasług PIASA ustanowiło specjalną nagrodę jego imienia, przyznawaną za wyjątkowy wkład w działalność Instytutu.
Jednocześnie, przez ponad 30 lat (1959-1992) aż do przejścia na emeryturę, wykładał historię Europy Wschodniej i studia etniczne/imigracyjne na New Jersey City University.
Był także m.in. wiceprzewodniczącym i członkiem zarządu Fundacji Kościuszkowskiej (w latach 1981–2009), prezesem Polsko-Amerykańskiego Stowarzyszenia Historycznego (PAHA) (1984 r. i 1996–1997), członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) (od 2016 r.) i honorowym członkiem Związku Podhalan w Polsce i w Ameryce.
Autor licznych artykułów i publikacji książkowych poświęconych m.in stosunkom polsko-słowacko-czeskim, polskiej polityce zagranicznej, dziejom polskiej emigracji i ludowej kulturze podhalańskiej. Założył i współredagował razem z siostrą Janiną Gromadą Kedroń dwujęzyczne czasopismo „Orzeł Tatrzański” (The Tatra Eagle, 1947–2018).
Nagrodzony: medalem im. Mieczysława Haimana (1985 r.), najwyższym odznaczeniem przyznawanym przez PAHA, Distinguished Service Award od American Council of Polish Culture (2000 r.), Krzyżem Oficerskim (1993 r.) i Komandorskim (2000 r.) Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2020 r.) oraz odznaką „Honoris Gratia” od Prezydenta Stołecznego Miasta Krakowa w 2017.
Tadeusz Gromada poświęcił swoje życie promowaniu polskiej historii i kultury oraz dokumentowaniu i zabezpieczaniu świadectw dziejów Polonii amerykańskiej.
Pozostanie w naszej pamięci jako wybitny historyk, oddany badacz i serdeczny człowiek.
Rodzinie, bliskim i współpracownikom składamy najszczersze wyrazy współczucia.
