Aktualności

Renowacja pomnika i upamiętnienie prof. Bańkowskiego

Miło nam poinformować, że po długotrwałych staraniach udało się odbudować pomnik nagrobny profesora Piotra Bańkowskiego – wybitnego archiwisty i osoby niezwykle zasłużonej dla środowiska archiwalnego w Polsce. Inicjatywa zbiegła się w czasie z 48. rocznicą śmierci profesora. W związku z tym 16 lutego 2024 r. na Powązkach w Warszawie odbędzie się spotkanie upamiętniające

12 Lutego 2024
Odnowiony nagrobek Piotra Bańkowskiego.

Miło nam poinformować, że po długotrwałych staraniach udało się odbudować pomnik nagrobny profesora Piotra Bańkowskiego – wybitnego archiwisty i osoby niezwykle zasłużonej dla środowiska archiwalnego w Polsce. Inicjatywa zbiegła się w czasie z 48. rocznicą śmierci profesora. W związku z tym 16 lutego 2024 r. na Powązkach w Warszawie odbędzie się spotkanie upamiętniające

Osoby, które będą chciały razem z nami uczcić pamięć profesora, zapraszamy o godzinie 12.00 na Cmentarz Powązkowski w Warszawie, przy grobie Piotra Bańkowskiego i jego żony Janiny (kwatera 257d-7-1).

Pomnik nagrobny profesora został poddany renowacji z inicjatywy Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów przy gotowości wsparcia burmistrza Wysokiego Mazowieckiego – przedstawiciela mieszkańców rodzinnego miasta prof. Bańkowskiego. Wiceprezes ŁTN-u dr Małgorzata Frąckiewicz przedstawiła projekt nagrobka Naczelnemu Dyrektorowi Archiwów Państwowych dr. Pawłowi Pietrzykowi, który poparł to przedsięwzięcie i podjął dalsze działania. Prace restauracyjne odbyły się przy współpracy dyrektora Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków dr. Michała Laszczkowskiego.

Profesor Bańkowski i Archiwa Państwowe

Profesor Piotr Bańkowski - fotografia portretowa.

Piotr Bańkowski był polskim archiwistą, historykiem, znawcą literatury polskiej, wieloletnim redaktorem „Archeionu”. Skończył studia historyczno-literackie na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1912 uzyskał tytuł doktora filozofii, w 1954 docenta, a w 1962 profesora nadzwyczajnego.  

W latach 1918–1924 pracował w Archiwum Państwowym w Lublinie i wykładał w Instytucie Nauczycielskim w Warszawie. W latach 1927–1934 kierował polską placówką w ZSRR w Leningradzie, zajmującą się rewindykacją dóbr kultury.

Po powrocie do kraju pracował jako kustosz w dziale rękopisów Biblioteki Narodowej w Warszawie, a następnie w Archiwum Skarbowym. Tam zastał go wybuch powstania warszawskiego. Po kilku dniach udało mu się przedostać do Fortu Sokolnickiego, gdzie sprawował opiekę nad złożonymi tam najcenniejszymi zasobami warszawskich archiwów państwowych i Biblioteki Narodowej. W swoim dzienniku „Archiwista na powstańczym Żoliborzu. Wspomnienia sierpień-wrzesień 1944” opisywał codzienność w walczącym mieście. Publikację można nabyć lub pobrać w wersji elektronicznej w naszym Katalogu.

Po powstaniu pracował krótko w Archiwum Państwowym w Kielcach. Po wojnie został radcą w Wydziale Archiwów Państwowych, gdzie wznowił wydawanie „Archeionu”, którego redaktorem pozostał aż do śmierci. W międzyczasie prowadził też prace w Archiwum Głównym Akt Dawnych, gdzie zajmował się porządkowaniem archiwów podworskich i prywatnych.

Był autorem licznych artykułów o tematyce archiwalnej, bibliotekarskiej i literackiej. Działał w towarzystwach naukowych. Był jednym z założycieli Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego, któremu przekazał swoją spuściznę. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1939) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936).