16 kwietnia 2021 r. dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie dr hab. Wojciech Krawczuk podpisał umowę z firmą Skanska SA na wybudowanie nowej siedziby ANK Oddział w Nowym Sączu. Budowa będzie kolejną odsłoną procesu polepszania bazy materialnej sieci Archiwów Państwowych w Polsce, prowadzonego pod nadzorem Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych
Nowa siedziba nowosądeckiego oddziału Archiwum Narodowego w Krakowie położona będzie w dogodnej lokalizacji przy ul. 29 Listopada 12 w Nowym Sączu, na działce przekazanej na tę inwestycję w 2018 r. przez władze miasta. Obiekt w Nowym Sączu, wraz z już oddanym do użytku budynkiem w Krakowie, rozwiążą w perspektywie jednego pokolenia problem przestrzeni magazynowej na papierowe materiały archiwalne w województwie małopolskim. Planowane jest przechowywanie tam wszystkich materiałów archiwalnych wytworzonych w ziemi sądeckiej oraz na Podhalu. Nowy gmach ponadto będzie z pewnością miejscem do realizacji wielu przedsięwzięć kulturalnych na potrzeby lokalnej społeczności.
Obiekt będzie w dużym stopniu ekologiczny. Zadecyduje o tym przede wszystkim niezależne od miejskiej sieci źródło ciepła i chłodu, którym będzie głównie gruntowa pompa ciepła połączona z siecią kilkudziesięciu 100-metrowych odwiertów głębinowych na działce. Cześć energii elektrycznej produkować będą panele fotowoltaiczne umieszczone na dachu. Będzie to drugi tego typu budynek w sieci archiwalnej po otwartym w roku 2020 obiekcie w Krakowie.
Z uwagi na kształt nieruchomości, budynek w Nowym Sączu przyjmie formę wydłużonego prostopadłościanu, zwróconego bokiem do drogi publicznej. Budynek będzie dwukondygnacyjny, z przeszkloną na dole strefą biurową od strony ulicy i pozbawionym otworów segmentem magazynowym w głębi działki. W strefie publicznej przewidziano salę konferencyjną, czytelnię, sale wystawowe, sale do zajęć edukacyjnych, pomieszczenia do pracy z aktami oraz pracownię digitalizacji.
Koncepcja strefy magazynowej zakłada, że będzie to tzw. „budynek pasywny”, który przy minimalnym nakładzie energii będzie w stanie zapewnić stabilność warunków klimatycznych wewnątrz (efekt „termosu”). Część magazynowa wyposażona będzie w nowoczesny system automatycznego gaszenia mgłą wodną. Magazyny po zamontowaniu regałów przesuwnych pomieszczą ok. 9 500 mb akt. Cały obiekt liczyć będzie 2 538,70 m² powierzchni użytkowej, z kubaturą równą 15 735,08 m³.
Inwestycja jest finansowana przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Jako koszt wykonania robót budowlanych przyjęto 31 mln zł brutto. Termin oddania nowego obiektu do użytkowania planowany jest na 31.12.2023 r.
