Aktualności

List Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy – honorowego patrona wydarzenia – odczytał doradca Prezydenta RP Tadeusz Deszkiewicz.

– Polska historia pełna jest trudnych, niejednokrotnie tragicznych doświadczeń. Nieraz zrywały one ciągłość naszej państwowości, burzyły dorobek pokoleń i skazywały na budowanie od nowa. Tym bardziej wszystkie skarby dziedzictwa narodowego, które udało się zachować i które świadczą o naszej nieugiętej woli trwania, muszą być otaczane troskliwą opieką, do czego walnie przyczynia się Polska Lista Krajowa Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Raz jeszcze gratuluję wszystkim otrzymującym dziś zaszczytne certyfikaty. Z wielkim uznaniem myślę o Państwa zasługach dla umacniania narodowej pamięci, która jest zarazem budulcem przyszłości – napisał w liście prezydent.

Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska podkreśliła wagę pamięci i podziękowała „wszystkim osobom, organizacjom, instytucjom, dzięki którym nośniki tej pamięci przetrwały i przetrwają, i będziemy z nimi mogli wkraczać w przyszłość”.

– Obrady Komitetu były bardzo burzliwe. Toczyły się od półtora roku, bo to jest długi proces. Ta dzisiejsza ceremonia jest tak naprawdę jego ukoronowaniem – zdradził Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych i przewodniczący Polskiego Komitetu Programu UNESCO Pamięć Świata dr Paweł Pietrzyk. – Ta Lista ma służyć temu, żeby uświadamiać, zwracać uwagę na to, że to dziedzictwo jest ważne i trzeba je chronić, po to, żebyśmy mogli mieć tę pamięć wspólnotową, żebyśmy mogli historię opowiadać w oparciu o fakty, a nie w oparciu o przypuszczenia i hipotezy.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych wskazał również na różnorodność obiektów wpisanych w tym roku na Listę.

– Pokazuje to bogactwo naszego dziedzictwa dokumentacyjnego. Tym możemy się chwalić. To pokazuje, że mimo tych strat, które ponosiliśmy przez stulecia, jako kraj szczególnie dotkliwie w obszarze utraty dziedzictwa dokumentacyjnego dotknięty, cały czas mamy prawdziwe perły – dodał.

Dyrektor Pietrzyk podkreślił również, że mimo że „Archiwa Państwowe ponoszą główny ciężar organizacyjny i finansowy tworzenia Listy, utrzymywania rejestru i organizacji wydarzeń, to jest to praca bardzo wielu osób i bardzo wielu instytucji”.  

List w imieniu Jakuba Wiśniewskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, odczytał Paweł Radomski, dyrektor Departamentu Narodów Zjednoczonych i Praw Człowieka.

– Dziedzictwo jest, jak wiemy, bezcennym świadectwem i źródłem wiedzy o historii każdego narodu. Jest zatem niezbędnym warunkiem dla jego trwania i rozwoju, jak również budowania dialogu i porozumienia wśród społeczności międzynarodowej – napisał minister Wiśniewski.

– Z wielką satysfakcją odnotowuję sukcesy Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata. Wszystkie jej kolejne edycje wzbudzają zainteresowanie mediów i opinii publicznej, dając asumpt do przypomnienia ważnych postaci, wydarzeń i dokumentów polskiej kultury i historii, do refleksji nad nami samymi w kontekście naszej przeszłości, a także, co wydaje się bardzo istotne, z punktu widzenia spójności historycznej – ocenił Przewodniczący Polskiego Komitetu ds. UNESCO prof. Michał Kleiber.

Punktem kulminacyjnym wydarzenia było wręczenie certyfikatów wpisu na Listę Krajową. Certyfikaty odebrali przedstawiciele 17 instytucji z Polski i zagranicy. Uroczystego wręczenia dokonali Sekretarz Generalna Polskiego Komitetu ds. UNESCO dr hab. Alicja Jagielska-Burduk i Przewodniczący Polskiego Komitetu Programu UNESCO Pamięć Świata dr Paweł Pietrzyk. 

Podczas gali odbyła się również premiera filmu, prezentującego obiekty wpisane na Listę w 5. edycji.

Uhonorowane obiekty

W 5. edycji Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata uhonorowane zostały obiekty:

1. Praedicationes (Kazania), ok.800 r. – Archiwum i Biblioteka Krakowskiej Kapituły Katedralnej.
2. Dokument papieża Innocentego II dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, 1136 r. – Archidiecezja Gnieźnieńska.
3. Przywilej koszycki, 17 września 1374 r. – Muzeum Narodowe w Krakowie Oddział Biblioteka Książąt Czartoryskich.
4. Psałterz floriański, koniec XIV – początek XV w. – Biblioteka Narodowa w Warszawie.
5. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego, 1400-1642 – Uniwersytet Jagielloński – Biblioteka Jagiellońska w Krakowie.
6. Księga zastępcy króla w Wielkopolsce, 1440 r. – Archiwum Państwowe w Poznaniu
7. Statuty nieszawskie, 1454 r. – Archiwum Narodowe w Krakowie.
8. Przywilej lokacyjny miasta Zamościa, 10 kwietnia 1580 r. – Archiwum Państwowe w Zamościu.
9. Mapa Beniowskiego, 1772 r. – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, Polska Akademia Nauk.
10. Akt detronizacji cara Mikołaja I, 25 stycznia 1831 r. – Biblioteka Polska w Paryżu.
11. Chłopi. Powieść współczesna, 1901-1905 – Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu.
12. Pierwsze posiedzenie Sejmu Śląskiego w Katowicach, 10 października 1922 r. – Archiwum Państwowe w Katowicach.
13. Zbiór dokumentów pochodzących z masowych mogił w Katyniu, Charkowie
    i Miednoje, 1900 -maj 1940 r. – Muzeum Katyńskie Oddział Martyrologiczny Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
14. Dziennik Zygmunta Klukowskiego z lat okupacji Zamojszczyzny, 18 listopada 1939-18 marca 1954 – Biblioteka Uniwersytecka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
15. Rękopisy dzieł symfonicznych, kameralnych i filmowych Henryka Warsa, 1947-1974 – Polish Music Center w Los Angeles.
16. Spuścizna Jerzego Kukuczki – dokumentacja fotograficzna, 1948-1989 – Fundacja Wielki Człowiek w Krakowie Katowicach.
17. Zapis socjologiczny Zofii Rydet, 1978-1990 – Fundacja im. Zofii Rydet w Krakowie.

Wszystkie wyróżnione obiekty prezentowane są na wystawie „Pamięć Polski. Lista Krajowa Programu UNESCO Pamięć Świata – 5. edycja”.  Ekspozycja będzie prezentowana w Warszawie do 15 lipca przed Kordegardą. Galerią Narodowego Centrum Kultury przy ul. Krakowskie Przedmieście 15. W kolejnych miesiącach wyruszy w podróż po Polsce. Na początku odwiedzi Zamość, a następnie kolejne miasta, z których pochodzą uhonorowane obiekty.

—

Więcej danych o obiektach wpisanych na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata w tegorocznej i poprzednich edycjach znajduje się na stronie Pamięć Polski.

Wydarzenie pod Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Organizatorzy: Polski Komitet Programu UNESCO Pamięć Świata, Archiwa Państwowe

Współorganizatorzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Kordegarda. Galeria Narodowego Centrum Kultury

Patronat medialny: Polska Agencja Prasowa