Aktualności

Uroczyste parafowanie dokumentów nastąpiło w obecności Ministry Kultury i Dziedzictwa Narodowego Marty Cienkowskiej oraz Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych dr. Pawła Pietrzyka. Ze strony Narodowego Archiwum Cyfrowego umowę podpisał dyrektor Piotr Zawilski, a ze strony wykonawcy — wiceprezes firmy BAUDZIEDZIC Marcin Baran. Rolę inwestora zastępczego pełni ZBM S.A. z Warszawy.

To wydarzenie o dużym znaczeniu dla archiwistyki i ochrony dziedzictwa — zarówno z punktu widzenia konserwatorskiego, jak i cyfrowego bezpieczeństwa zasobów państwowych. Nowa siedziba ma być oddana do użytku w IV kwartale 2027 r. Wartość inwestycji to ponad 81 mln zł. Środki na ten cel przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

– Mówimy o inwestycji w przyszłość. Mówimy o inwestycji w tożsamość. Mówimy o inwestycji w pamięć. I o inwestycji w nasze bezpieczeństwo – mówiła Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Marta Cienkowska. – 81 mln złotych, które przeznaczmy na modernizację zabytkowego gmachu przy Rakowieckiej 2D, to z mojej perspektywy nie jest koszt. To inwestycja w fundamenty polskiej pamięci historycznej.

Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przypomniała także, że „w zbiorach NAC przechowywanych jest obecnie 16 milionów zdjęć od lat 40. XIX wieku, aż po czasy współczesne, 65 tysięcy nagrań dźwiękowych, 2800 filmów. Niemal każde zdjęcie z czasów 20-lecia międzywojennego, które jest publikowane dzisiaj w prasie, w pracach naukowych, w dodatkach historycznych pochodzi właśnie ze zbiorów NAC. NAC przechowuje także nagrania głosów wybitnych Polaków: Józefa Piłsudskiego, Józefa Becka, Władysława Andersa, Ignacego Jana Paderewskiego, czy Stefana Żeromskiego. Znajdziemy tu też historyczne filmy dokumentalne, kroniki filmowe, ale też dźwiękowe zapisy historycznych wydarzeń np. ataku na Westerplatte, czy kazań księdza Jerzego Popiełuszki”. 

– To coś więcej niż infrastruktura. To dowód, że Polska traktuje swoją historię bardzo poważnie, i że budujemy państwo świadome swojej przeszłości. I chcę to powiedzieć absolutnie bardzo mocno: nie ma nowoczesnego Państwa bez silnej polityki pamięci. A nie ma polityki pamięci bez Archiwów. I Archiwa to nie są tylko magazyny dokumentów, ale jest to absolutnie żywa pamięć narodu – podsumowała ministra Cienkowska.

– Przebudowa Rakowieckiej 2D to inwestycja o wielowymiarowym znaczeniu. Z jednej strony zabezpieczamy i modernizujemy ważny zabytek – część dawnych Koszar Mokotowskich – z drugiej tworzymy przestrzeń niezbędną do bezpiecznego przechowywania i udostępniania cyfrowych kopii naszych archiwów oraz dokumentów elektronicznych. To miejsce, w którym tradycja spotyka przyszłość: serwerownia najwyższej klasy, pracownie digitalizacji i przestrzenie edukacyjne pozwolą nam działać skuteczniej i służyć badaczom oraz obywatelom – komentuje dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych.

Rakowiecka 2D

Budynek przy Rakowieckiej 2D jest częścią historycznego zespołu dawnych Koszar Mokotowskich. Obiekty pochodzą z początku XX wieku i zostały wpisane do rejestru zabytków. Wyróżniają się ceglaną elewacją, bogatą dekoracją gzymsów i opraw okiennych oraz cechami typowymi dla architektury militarnej tego okresu. Przebudowa zakłada zachowanie i odnowienie fasad oraz detalu architektonicznego przy jednoczesnym gruntownym dostosowaniu wnętrz do funkcji nowoczesnego archiwum.

Efekty inwestycji

Po modernizacji powierzchnia użytkowa netto budynku ma wynieść około 2 630 m². W obiekcie powstaną:

• nowoczesna serwerownia o parametrach spełniających najwyższe wymagania bezpieczeństwa informatycznego i z możliwością rozbudowy,
• wyspecjalizowane pracownie digitalizacji zdolne obsługiwać zarówno potrzeby NAC, jak i innych archiwów państwowych,
• czytelnia,
• sale wystawiennicze
• przestrzenie edukacyjne
• przestrzenie biurowe dostosowane dla osób ze szczególnymi potrzebami

Nowa infrastruktura będzie obsługiwać i zabezpieczać centralne systemy Archiwów Państwowych:

• Archiwum Dokumentów Elektronicznych,
• Centralne Repozytorium Cyfrowe Archiwów Państwowych
• narzędzia i serwisy rozwijane przez NAC, tj.: serwis szukajwarchiwach.gov.pl i Zintegrowany System Informacji Archiwalnej (ZoSIA).

Przebudowa Rakowieckiej 2D ma również istotne znaczenie społeczne. Dzięki zwiększeniu zdolności digitalizacyjnych i dysponowaniu własną przestrzenią do przechowywania kopii wzorcowych NAC będzie mogło przyspieszyć proces digitalizacji zbiorów oraz zwiększyć dostępność materiałów archiwalnych. Nowe przestrzenie pozwolą na organizowanie większej liczby wydarzeń popularyzatorskich i podniesienie ich jakości, co przyczyni się do wzmocnienia świadomości historycznej i ułatwi korzystanie z zasobów archiwalnych także osobom ze specjalnymi potrzebami.

Dodatkowo przeniesienie części działalności NAC z użyczonych pomieszczeń Archiwum Akt Nowych, znajdujących się obecnie przy ul. Hankiewicza 1, zwolni powierzchnię w AAN, co poprawi sytuację lokalową również tej instytucji.

– Inwestycja będzie okazją do obserwacji, jak historyczny obiekt zyskuje nowe życie — łącząc pamięć materialną z technologiami XXI wieku. W perspektywie końcowej Narodowe Archiwum Cyfrowe w nowej, własnej siedzibie ma stać się bezpiecznym i funkcjonalnym ośrodkiem przechowywania kopii wzorcowych, systemów informatycznych, miejscem intensywnej pracy digitalizacyjnej oraz przestrzenią dostępną dla badaczy i społeczeństwa, co uczyni digitalizację i udostępnianie polskich zasobów archiwalnych bardziej efektywnymi i odpornymi na zagrożenia – podsumowuje dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych.

Więcej szczegółów dotyczących inwestycji.