Dziś obchodzony jest Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych wraz z archiwami państwowymi corocznie wspiera działania związane z ochroną polskiego zasobu narodowego za granicą, głównie poprzez pomoc instytucjom polonijnym we właściwym zabezpieczaniu zbiorów oraz ich udostępnianie i popularyzację.
W ubiegłym roku pomocą objętych zostało 22 instytucji z Europy, Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii. Prace w nich prowadziło 3 konserwatorów i 23 archiwistów zaangażowanych w zabezpieczanie, porządkowanie, inwentaryzację, opracowanie i digitalizację materiałów archiwalnych. Odbyli oni 29 wyjazdów do 20 instytucji, w których aktywnie włączali się także w bieżącą działalność. Pracami w zakresie porządkowania, ewidencjonowania i zabezpieczania objętych zostało 56 zespołów, zbiorów i kolekcji archiwalnych, o łącznym rozmiarze ponad 95 mb. Wyniki prac wprowadzono do baz danych poszczególnych instytucji, a w niektórych przypadkach także do Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej (ZoSIA), dzięki czemu dane dostępne są poprzez serwis szukajwarchiwach.gov.pl.
![](https://archiwa.gov.pl/wp-content/themes/archiva/images/ndap/3Pomoc_dla_Polonii_2019(1).png)
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych zakupiła również specjalistyczne opakowania ochronne do przechowywania akt oraz zbiorów kartograficznych i map, które zabezpieczą zbiory Biblioteki Polskiej w Paryżu oraz Polish Music Center w Los Angeles.
Podjęto także działania związane z popularyzacją zasobu archiwalnego partnerskich instytucji polonijnych. Przygotowano międzynarodową konferencję naukową i wystawę poświęconą Ignacemu Janowi Paderewskiemu, która dostępna była dla zwiedzających w przestrzeni otwartej Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy przy ul. Koszykowej od listopada 2019 r. do końca stycznia 2020 r. Na wystawie oraz w towarzyszącym jej wydawnictwie albumowym zaprezentowano niezwykle bogatą i rozproszoną po całym świecie spuściznę dokumentacyjną Paderewskiego – w tym także przechowywaną w 9 instytucjach polonijnych, których przedstawiciele wzięli aktywny udział w konferencji. Wydarzenie zorganizowano pod Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości, a także Patronatem Honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.
Wystawa poświęcona Ignacemu Janowi Paderewskiemu, fot. Marcin Czechowicz.
Wydano także tłumaczenie przewodnika po zasobie archiwum Muzeum Polskiego w Ameryce na j. angielski, dzięki czemu możliwe będzie szersze spopularyzowanie wiedzy na temat zasobu Muzeum oraz roli Polaków w kształtowaniu dziejów USA. Poczyniono też pierwsze działania zmierzające do wydania katalogu map dawnych przechowywanych w Bibliotece Polskiej w Paryżu oraz „Kroniki kompanii żołnierzy polskich w Algierii z lat 1941-1942″, przechowywanej w zasobie Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie.
W ramach projektu pilotażowego Archiwum Akt Nowych zabezpieczono 200 matryc drukarskich, tzw. klocków drukarskich pisma „Weteran” – organu prasowego Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, na których utrwalono zdjęcia żołnierzy polskich. Doświadczenie zdobyte podczas projektu pilotażowego zostanie wykorzystane przy dalszych pracach, którymi będą objęte pozostałe z 1 895 matryc.