Archiwum Państwowe w Poznaniu pozyskało od prywatnego kolekcjonera z Czech wyjątkowy obiekt, jakim jest tłok pieczętny klasztoru cystersów w Wągrowcu z 1746 r.
Tłok pieczętny konwentu cystersów z Wągrowca, w opinii ekspertów od sfragistyki – prof. Piotra Pokory z UAM w Poznaniu i prof. Marcina Hlebionka z UMK w Toruniu – jest niezwykle ciekawym obiektem związanym z historią Wielkopolski. Tłok, jak wskazuje wyryta na jego skuwce data (1746 r.), wykonany został dla konwentu wągrowieckiego w związku z wprowadzeniem zmian prawno-administracyjnych w klasztorze w 1744 r., a zatwierdzonych przez opata generalnego w 1745 r. Jest to zabytek unikatowy o dużych walorach artystycznych.
Tłok pieczętny klasztoru cystersów w Wągrowcu z 1746 r., Archiwum Państwowe w Poznaniu.
Wizerunek napieczętny przedstawia Najświętszą Marię Pannę z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, stojącą w portalu, po bokach którego widnieją ornamenty okuciowe. Pod przedstawieniem znajduje się tarcza herbowa z podłożoną pod nią tabliczką. Inskrypcja umieszczona pomiędzy dwoma potrójnymi otokami (prostym – roślinnym – prostym) głosi: SIGILLUM CONVENTVS – VAGROVENCENSIS.
Dzięki pozyskaniu tłoka przez Archiwum zabytek o wyjątkowej wartości historycznej dla Wielkopolski zostanie właściwie zabezpieczony w regionalnych zbiorach. Pieczęcie tego typu, zachowane w tak dobrym stanie, należą do nielicznych wyjątków na rynku antykwarycznym i kolekcjonerskim. Jego zakup jest cennym uzupełnieniem, znajdującego się już w Archiwum Państwowym w Poznaniu zbioru typariuszy. W placówce przechowywany jest również najstarszy akt prawny sporządzony w Polsce, Dokument Zbiluta z 1153 roku, w którym ufundowano klasztor cystersów w Łeknie koło Wągrowca. W 2016 r. dokument wpisano na Krajową Listę Programu UNESCO Pamięć Świata.
Zobacz dokument na stronie Pamięć Polski.
Tłok pieczętny klasztoru cystersów w Wągrowcu z 1746 r., Archiwum Państwowe w Poznaniu.
W zabiegach o nabycie tłoku wsparcia Archiwum udzieliły władze Gminy Wągrowiec i władze Miasta Wągrowca. Jako wyraz wdzięczności, Archiwum sporządziło faksymile cennego nabytku, które jako wierne odwzorowanie zostaną przekazane Darczyńcom oraz Muzeum Regionalnemu w Wągrowcu. Po zaistnieniu odpowiednich warunków epidemicznych, zaplanowano w Wągrowcu zorganizowanie okolicznościowej wystawy i mini sesji popularno-naukowej, na której zaprezentowany zostanie oryginał tłoka pieczętnego wraz z dokumentami z odciskiem tej pieczęci.
