Aktualności

Spotkanie z odnalezionymi autorami rysunków wpisanych na listę UNESCO

Dziś, w Narodowy Dzień Polskich Dzieci Wojny, w Archiwum Akt Nowych odbyło się spotkanie z odnalezionymi autorami rysunków z czasów II wojny światowej, które jako część zbioru z AAN zostały wpisane w tym roku na Międzynarodową Listę Programu UNESCO Pamięć Świata. W spotkaniu wziął udział Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk

10 Września 2025

Dziś, w Narodowy Dzień Polskich Dzieci Wojny, w Archiwum Akt Nowych odbyło się spotkanie z odnalezionymi autorami rysunków z czasów II wojny światowej, które jako część zbioru z AAN zostały wpisane w tym roku na Międzynarodową Listę Programu UNESCO Pamięć Świata. W spotkaniu wziął udział Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk

17 kwietnia br. Rada Wykonawcza UNESCO w Paryżu wpisała na Listę zbiór „Rysunki i zapiski dzieci z czasu wojny w Europie: 1914-1950”, składający się z 17 kolekcji pochodzących z 8 krajów. Wniosek o wpis przygotowało Musée National de l´Éducation w Rouen (Francja) i International Research and Archive Network for ​Historical Childrens Drawings w Meisenheim (Niemcy) wraz z partnerami z Czech, Hiszpanii, Kanady, Polski, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. W zbiorze znalazły się również rysunki i zeszyty polskich dzieci z lat 40. XX wieku, przechowywane w Archiwum Akt Nowych – unikatowe i niezwykle poruszające świadectwa wojennych przeżyć najmłodszych świadków okupacji niemieckiej w Polsce.

 – To, co Państwo jeszcze jako dzieci stworzyliście w roku 1945 i 1946, teraz odbiło się bardzo szerokim echem. Nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Zwłaszcza w taki dzień jak dziś te przejmujące świadectwa czasów wojny wybrzmiewają bardzo głośno. Oby żadne kolejne pokolenie i kolejne polskie dzieci nigdy nie zostały doświadczone w ten sam sposób – mówił podczas spotkania dyrektor Pietrzyk.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych podziękował wszystkim zaangażowanym w złożenie wniosku o wpis na Międzynarodową Listę Programu UNESCO Pamięć Świata oraz organizację dzisiejszej uroczystości.

– Poszukiwania twórców rysunków cały czas trwają. Mamy nadzieję, że uda się nam odnaleźć ich jak najwięcej. Wtedy rysunki zyskują twarz i opowieść związaną z ich powstaniem. Nie są tylko niemym dokumentem, ale stają się naprawdę żywym świadectwem epoki – dodał dyrektor Pietrzyk.

Odnalezieni autorzy otrzymali z rąk Naczelnego Dyrektora Archiwa Państwowe dr. Pawła Pietrzyka oraz Dyrektora Archiwum Akt Nowych Mariusza Olczaka dyplomy uznania oraz kopie swoich prac.

Uczestnicy wydarzenia podzielili się także swoimi doświadczeniami z czasów wojny i opowiedzieli o powstawaniu rysunków.

Wydarzeniu towarzyszyło otwarcie wystawy planszowej „Wojna w oczach dziecka” oraz pokaz oryginalnych prac.

Zbiór 7000 dziecięcych rysunków i zeszytów z 1946 roku, dokumentujących zbrodnie okupacji niemieckiej w Polsce, przechowywany w Archiwum Akt Nowych to 19 wpis z Polski i 9 z zasobu Archiwów Państwowych w rejestrze najcenniejszych zabytków światowego piśmiennictwa.

Zobacz wszystkie wpisy.