Aktualności

Akta parafii w Zielonkach uporządkowane i zabezpieczone

W ramach konkursu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych 2021” zrealizowany został pierwszy etap projektu zabezpieczenia, inwentaryzacji i konserwacji dokumentów z archiwum parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Zielonkach

16 Sierpnia 2022

W ramach konkursu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych 2021” zrealizowany został pierwszy etap projektu zabezpieczenia, inwentaryzacji i konserwacji dokumentów z archiwum parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Zielonkach

Co znajduje się w archiwum parafii?

Przechowywane w parafii dokumenty obejmują lata 1709-2019 i spisane zostały głównie w języku polskim, łacińskim i niemieckim. Wśród nich znajdują się m.in. księgi metrykalne zawierające dane dotyczące urodzeń, chrztów, ślubów i pogrzebów, księgi intencji mszalnych, kroniki, ogłoszenia parafialne oraz dokumentacja dotycząca budynków i budowli sakralnych.

Zasób w ciągu wieków był wykorzystywany do bieżącej działalności księży oraz w opracowaniach z zakresu historii i etnografii. Pierwszym znanym dziełem historycznym opartym na tych dokumentach, była praca ks. Wojciecha Karabuły pt. „Parafja zielonecka” z 1921 r. Autor zawarł w niej historię kościoła i okolicznych wsi. Dziś najcenniejszą częścią opracowania jest aneks. Autor przepisał w nim najstarsze dokumenty dotyczące parafii, które nie przetrwały do czasów obecnych. Aby zapobiec dalszej utracie cennych źródeł historycznych, konieczne było gruntowne uporządkowanie i zabezpieczenie dokumentów z parafialnego archiwum.

Porządkowanie i konserwacja

Cały zasób archiwalny parafii, liczący 389 jednostek archiwalnych (11 metrów bieżących), został uporządkowany i podzielony na serie tematyczne. Jednostki otrzymały sygnatury, które pozwalają na usytuowanie dokumentów w konkretnym miejscu i łatwe ich odnalezienie. Każda jednostka została umieszczona w teczkach i pudłach wykonanych z materiałów bezkwasowych, co zapewni dokumentom bezpieczeństwo.

Jeden z najcenniejszych materiałów archiwalnych parafii, czyli tom I kroniki parafialnej, został poddany konserwacji w profesjonalnym zakładzie konserwatorki Katarzyny Król-Goździk.

W ramach projektu parafia w Zielonce przystosowała również swoją kancelarię do warunków przechowywania odpowiednich dla archiwum. Zakupione zostały m.in. specjalne metalowe szafy do dokumentów oraz termohigrometr do pomiaru temperatury i wilgotności w pomieszczeniu.

Efekty

– Mamy nadzieję, że uporządkowanie dokumentów, stworzenie dobrych warunków do pracy oraz przekazanie wiedzy o ich istnieniu do wiadomości publicznej, umożliwi wszystkim chętnym łatwiejszy dostęp do dokumentów, a to zaowocuje wzrostem prac dotyczących historii naszej parafii – mówi Jan Bulak, koordynator projektu.

Dzięki przeprowadzonym pracom, dziś każdy może sprawdzić, jakie dokumenty znajdują się w parafialnym archiwum. Inwentarz zasobu dostępny jest na stronie parafii,  a wkrótce także w naszym serwisie Szukaj w Archiwach.

Konkurs dotacyjny „Wspieranie działań archiwalnych” organizowany jest przez Archiwa Państwowe od 2016 r. ze środków przekazywanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego celem jest wsparcie podmiotów, które wytwarzają i gromadzą materiały archiwalne wchodzące w skład ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego. Przyznawane środki pozwalają na realizację projektów z zakresu opracowywania, udostępniania i zabezpieczania archiwaliów. O przyznanie dotacji Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych ubiegać się mogą m.in. fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kościelne i religijne.

W ramach przeprowadzonych edycji konkursów w latach 2016-2021 dofinansowaliśmy 120 projektów na łączną kwotę ponad 5,6 mln zł. Obecnie trwa kolejna edycja konkursu.