W czwartek 16 stycznia 2020 r. w Archiwum Głównym Akt Dawnych odbędzie się promocja pierwszego tomu „Sumariusza Ksiąg Poselstw Metryki Koronnej”. Publikacja zawiera ponad 4 tysiące chronologicznie ułożonych streszczeń aktów i dokumentów królewskiej kancelarii koronnej z czasów ostatnich Jagiellonów
Księgi wpisów i dekretów polskiej kancelarii królewskiej, znane pod nazwą Metryki Koronnej (łac. Metrica Regni), są jednym z najważniejszych źródeł do dziejów Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej. Wytworzone przez kancelarię królewską materiały archiwalne mają tak dużą wartość poznawczą, że niezbędne było sporządzenie dla nich szczegółowej pomocy – sumariusza, czyli chronologicznego zestawienia streszczeń aktów i dokumentów.
Publikacja jest dziełem Ireny Sułkowskiej-Kurasiowej (1917-2006) i Janiny Wejchertowej (1911-2011) z Archiwum Głównego Akt Dawnych. W 2012 r. Małgorzata Badowska i Michał Kulecki rozpoczęli prace nad przygotowaniem sumariusza do druku i udostępnieniem go w Internecie. Regesty poddano sprawdzeniu i porównaniu z oryginalnymi wpisami, wprowadzono niezbędne poprawki i uzupełnienia. Układ sumariusza różni się od pierwotnego, dokumenty ułożono bowiem w porządku chronologicznym, jednolitym dla całości serii. Zaplanowaną publikację podzielono na dwie części. Pierwsza z nich zawiera materiały z czasów panowania Jagiellonów. W drugiej (przygotowywanej do druku) znajdą się materiały dotyczące epoki królów elekcyjnych. Sumariusz uzupełniają indeksy: osobowy i geograficzny z elementami indeksu rzeczowego.
Karta tytułowa Księgi Poselstw z lat 1489, 1501-1504 (LL 1).
Księgi Poselstw zawierają wpisy wszelkich spraw dotyczących kontaktów dyplomatycznych Rzeczypospolitej z państwami europejskimi oraz z Turcją i Persją. Do czasów Unii Lubelskiej w księgach tych wnoszono też zapisy dotyczące kontaktów z Wielkim Księstwem Litewskim, w tym unii polsko-litewskich. Szczególne miejsce zajmują wpisy z czasów sejmu lubelskiego z 1569 r. Z tego powodu publikacja wpisuje się w cykl wydarzeń zorganizowanych w związku z obchodami 450. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej, której akt – przechowywany w AGAD – został wpisany na Światową Listę Programu UNESCO „Pamięć Świata”.
Traktat o monecie Mikołaja Kopernika z 1517 r. (LL 5, k.170v).
Sumariusz Ksiąg Poselstw należy do rzadko dziś publikowanych pomocy archiwalnych. Jest to kontynuacja serii wydawniczej zapoczątkowanej w 1905 r. przez prof. Teodora Wierzbowskiego, ówczesnego dyrektora Archiwum Głównego, zatytułowanej „Matricularum Regni Poloniae summaria”. Zawierała ona regesty podstawowej serii Metryki Koronnej – Ksiąg Wpisów polskiej kancelarii królewskiej.
Promocja „Sumariusza Ksiąg Poselstw Metryki Koronnej”
DATA: w czwartek 16 stycznia 2020 r. o godzinie 14:00
MIEJSCE: w Archiwum Głównym Akt Dawnych (Warszawa, Pałac Raczyńskich, ul. Długa 7).
Wstęp wolny.
Książkę przedstawi dr Michał Kulecki z AGAD. Promocji książki towarzyszyć będzie wystawa prezentująca księgi poselstw z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych.
Publikacja została dofinansowana przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych oraz Stowarzyszenie Miłośników Dawnych Dokumentów „Archivum Patriae”.
