W warsztatach kryptograficznych i grze miejskiej z wykorzystaniem szyfru Armii Krajowej z 1944 r. mogli wziąć udział w dniach 6-7 czerwca 2019 r. mieszkańcy Piotrkowa Trybunalskiego
Piotrkowscy archiwiści od kilku lat z powodzeniem wykorzystują materiały konspiracyjne Armii Krajowej podczas działań edukacyjnych i popularyzatorskich. Na ich podstawie prowadzone są warsztaty kryptograficzne obejmujące zarówno techniki sporządzania konspiracyjnych meldunków, jak i stosowania szyfru. W zależności od wydarzenia warsztaty te przybierają postać pracy w grupie (z elementami konkursu drużyn szyfrantów) lub też mają charakter indywidualnego szkolenia. Jako cenne urozmaicenie programów różnych imprez historycznych szyfr Armii Krajowej wykorzystywany jest również podczas gier miejskich.
Dokumentacja szyfru użytego podczas ubiegłotygodniowych zabaw edukacyjnych opartego na tablicy „ROA 1” zachowała się w zespole akt Inspektoratu AK Piotrków Trybunalski (Armia Krajowa – Inspektorat Piotrków, zesp. nr 518). Tablica szyfrująca „ROA 1” jest kwadratem wypełnionym literami alfabetu. Osoba przystępująca do szyfrowania lub odszyfrowania tekstu, po wstępnym przeszkoleniu, wyszukuje konkretne znaki z głównego pola tablicy, a następnie notuje ich współrzędne, korzystając z liter zawartych w pierwszym wersie i kolumnie. W ten sposób każda litera tekstu otwartego zastępowana jest dwuznakiem składającym się z dwóch liter.
W warsztatach i kolejnej już edycji gry miejskiej o nazwie „Adiutanci Generała” wzięło łącznie udział ponad 120 osób – głównie młodzieży z piotrkowskich szkół. Pierwszego dnia, podczas warsztatów w siedzibie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim w kryptograficznym szkoleniu uczestniczyła grupa pasjonatów historii. Następnego dnia w holu archiwum zorganizowano jeden z punktów kontrolnych gry miejskiej, nawiązującej historycznie do postaci pochodzącego z Piotrkowa Trybunalskiego gen. Stefana Roweckiego ps. „Grot” – Komendanta Głównego Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej w latach II wojny światowej. Zadaniem uczestników uczestnicy gry było odszyfrowanie nazwy kolejnego punktu kontrolnego. Nad przebiegiem zawodów czuwał również prowadzący warsztaty pracownik archiwum – dr Maciej Hubka, który w związku z grą przywdział kostium historyczny żołnierza Armii Krajowej.
Wydarzenia zorganizowało Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim we współpracy z Centrum Informacji Turystycznej w Piotrkowie Trybunalskim. W przypadku zainteresowania udziałem w warsztatach kryptograficznych zachęcamy do kontaktu z piotrkowskim archiwum.
