Rok 2019 to czas wyjątkowego jubileuszu stulecia utworzenia państwowej sieci archiwalnej w niepodległej Polsce. W ramach obchodów, 5 grudnia br. odbyła się uroczystość podsumowująca w Piotrkowie Trybunalskim
100 lat temu, 7 lutego 1919 r., Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał Dekret o organizacji archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami, dając impuls do budowy sieci archiwów państwowych w niepodległej Polsce. Status archiwum państwowego zyskało wtedy m.in. archiwum w Piotrkowie Trybunalskim.
Jubileuszowe spotkanie w Mediatece 800-lecia. Innowacyjnym Centrum Kultury i Nauki stanowiło okazję do prezentacji historii i dorobku Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim oraz przechowywanego tam cennego zasobu, a także do podsumowania tegorocznych jubileuszowych obchodów w całej państwowej sieci archiwalnej.
Dr Tomasz Matuszak, Dyrektor Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
– To święto nie tylko Archiwum Państwowego w Piotrkowie, ale pracowników wszystkich archiwów państwowych, które w tym roku obchodzą jubileusz swojego istnienia, funkcjonowania w niepodległej Rzeczpospolitej – mówił podczas otwarcia uroczystości dr Tomasz Matuszak, Dyrektor Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych przyznał, że archiwum piotrkowskie jest mu szczególnie bliskie. – Jak państwo wiecie, wywodzę się z archiwum łódzkiego. Archiwum łódzkie w zasadzie powstało na bazie archiwum piotrkowskiego, są to takie naczynia połączone – dodał.
Obchody stulecie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim i podsumowanie stulecia państwowej sieci archiwalnej fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Obchody stulecie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim i podsumowanie stulecia państwowej sieci archiwalnej fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Dyrektor Generalny Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Czuba odczytał list od Wicepremiera, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.
– W tym jakże ważnym roku jubileuszowym obecność archiwów w przestrzeni publicznej była szczególnie widoczna poprzez liczne wydarzenia – wystawy, konferencje i publikacje – napisał w liście wicepremier. – O wyjątkowości zasobów archiwalnych przekonujemy się także w związku z obchodami stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, podczas których archiwa prezentują swoje bogate zbiory w postaci zdigitalizowanej w serwisach internetowych, a także w innych przedsięwzięciach okolicznościowych. Szczególnie warte podkreślenia są projekty podejmowane w zakresie mikrohistorii, czego najlepszym przykładem są Archiwa Rodzinne Niepodległej.
Dyrektor Generalny Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Czuba, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wskazał również, że „jedną z najstarszych placówek w sieci archiwalnej jest Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim wymienione w dekrecie z 1919 roku jako jedno z trzech archiwów miejscowych, czyli terenowych. Zorganizowanie dzisiejszych obchodów właśnie w Piotrkowie Trybunalskim jest więc piękną i symboliczną klamrą spinającą dzieje archiwów państwowych jako sieci instytucji dbających o zachowanie pamiątek przeszłości”.
– Najważniejsze słowa uznania kieruje do archiwistek i archiwistów, którzy przez ostatnie 100 lat podjęli niełatwe i odpowiedzialne dzieło dbałości o dziedzictwo archiwalne, dzieło o ogromnym znaczeniu dla kultury polskiej – dodał prof. Piotr Gliński.
Życzenia i gratulacje dla piotrkowskiego archiwum złożyli przedstawiciele rządu, parlamentarzyści, dyrektorzy archiwów państwowych oraz przedstawiciele zaprzyjaźnionych instytucji, środowisk naukowych i uniwersyteckich.
Dyrektorzy archiwów państwowych, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Zgromadzeni na uroczystości goście mieli okazję zobaczyć prezentację multimedialną „Archiwariusz piotrkowski, czyli podróż do źródeł”, a następnie dr Tomasz Matuszak przypomniał dzieje placówki podczas okolicznościowego odczytu „Opowieść o Piotrkowie Archiwalnym”. Oficjalnie zaprezentowano również album „Sto dokumentów na stulecie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim” oraz tożsame publikacje z serii z Archiwum Państwowego w Kaliszu, Łodzi i Płocku.
.JPG)
Prezentacja „Archiwariusz piotrkowski, czyli podróż do źródeł”, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Dr Tomasz Matuszak i Joanna Chojecka, zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych podczas prezentacji publikacji „Sto dokumentów na stulecie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim”, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
„Sto dokumentów na stulecie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim”, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Drugą część uroczystości poświęconą podsumowaniu jubileuszu 100-lecia sieci archiwów państwowych rozpoczął pokaz filmu przypominającego najważniejsze wydarzenia rocznicowe.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk podkreślił wyjątkową wagę jubileuszu dla całej państwowej służby archiwalnej i przypomniał o najważniejszych wydarzeniach, projektach i inicjatywach archiwów państwowych w mijającym roku, w tym m.in.: inauguracji obchodów 7 lutego 2019 r. na Zamku Królewskim w Warszawie, jubileuszu archiwów w Płocku i w Lublinie, uroczystości okazania przechowywanego w Archiwum Głównym Akt Dawnych aktu Unii Lubelskiej w 450. rocznicę jej zawarcia, XX Powszechnym Zjeździe Historyków Polskich, którego archiwa państwowe były partnerem, XII Międzynarodowym Dniu Archiwów i premierze nowej odsłony serwisu Szukaj w Archiwach, obchodach Roku powstań śląskich w Archiwum Państwowym w Opolu, konferencji „Archiwa kościelne w niepodległej Polsce”, uroczystościach poświęconych pamięci Ignacego Jana Paderewskiego i projekcie Archiwa Rodzinne Niepodległej.
Wystąpienie Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk podsumowujące stulecie państwowej sieci archiwalnej, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
– Wszystko to nie mogłoby się udać, gdyby nie pomysłowość, inicjatywa i codziennie zaangażowanie wielu ludzi, wielu archiwistów z archiwów państwowych – dodał dr Paweł Pietrzyk.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych przekazał również najlepsze życzenia dla Dyrektora Archiwum Państwowego w Suwałkach Tadeusza Radziwonowicza z okazji obchodzonego jubileuszu 40-lecia pracy w państwowej sieci archiwalnej.
Dyrektor Archiwum Państwowego w Suwałkach Tadeusz Radziwonowicz przyjmuje życzenia z okazji jubileuszu 40-lecia pracy, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
W czasie wydarzenia można było zobaczyć również dwie wystawy przygotowane przez Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim „Archiwa wczoraj i dziś” i „Piotrkowskie tchnienie X muzy” oraz wizualizację nowej siedziby piotrkowskiej placówki mającej powstać przy ulicy Batorego 10.
Wystawa „Archiwa wczoraj i dziś, fot. Jacek Rajkowski/NDAP.
Obchody Stulecia Archiwów zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości, a także Patronatem Honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.
